از آن جا که عمل به ارکان ،یکى از پایههاى ایمان است و در آیات قرآن ایمان و عمل به همراه هم آمدهاند، نمىتوان ایمان و عمل را از هم جدا نمود و علمى که عهدهدار شناخت تکلیف و وظایف مکلفین است، علم فقه است; علم فقه علمى است که به وسیله آن مىتوان احکام دین و وظایف مکلفین را از منابع غنى کتاب و سنت استخراج نمود و فقهاى عظام عهدهدار چنین مسؤولیتخطیرى هستند...
تعریف احکام
احکام در لغت، جمع حکم و به معناى فرمان و دستور به کار مىرود و در اصطلاح فقهى، احکام، کلیه دستورهاى عملى و فروع دین اسلام در تمام ابعاد آن است و همه دستورهاى عبادى و سیاسى و اقتصادى و خانوادگى و قضایى را شامل مىشود.
فراگیرى احکام از نظر قرآن و سنت و از دیدگاه علما و مراجع داراىضرورت و اهمیتخاصى است که به طور اختصار آن را بیان مىکنیم:
1. از نظر قرآن
«فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین...; (2)
چرا از هر گروه از ایشان تنى چند حرکت نمىکنند تا دانش دین بیاموزند.»
2. از نظر سنت
امام صادق(ع) فرمود:
«العامل على غیر بصیرة کالسائر على’ غیر الطریق ولایزیده سرعة السیر من الطریق الا بعدا; (3)
کسى که بدون آگاهى وظایفش را انجام دهد، مانند کسى است که از بیراهه مىرود و هر چه تندتر رود از مقصدش دورتر مىشود.»
«قال رسول الله(ص): اف لکل مسلم لایجعل فى کل جمعة یوما یتفقه فیه امر دینه ویسال عن دینه; (4)
اف باد بر هر مسلمانى که در هفته یک روز را براى شناخت امر دین خود و پرسش از آن قرار ندهد.»
3. از دیدگاه مراجع و علماى اسلام
مسائلى را که انسان غالبا به آنها احتیاج دارد واجب استیاد بگیرد. (5)
وصاحب عروة الوثقى مىفرماید: هر عملى که از مکلف صادر مىشود فراگیرى حکم آن واجب است، خواه از عبادات باشد و خواه از معاملات و یا از امور عادى. (6)
و شیخ انصارى(ره) حکم به فسق کسى نموده که مسائل مورد ابتلاى خود را ترک کند و در مقام یادگرفتن آنها نباشد. (7)
با توجه به آنچه گفته شد، آیا یادگیرى احکام ضرورت ندارد؟ آیا شما تمام مسائل خود را مىدانید؟ آیا تا به حال براى شما چنین سؤالاتى پیش نیامده است؟
کیفیت تطهیر موکت نجسى که به زمین چسبیده چگونه است؟
وضو گرفتن زیر باران چه حکمى دارد؟
آیا مىتوان بر کاغذ رنگى و اسکناس سجده نمود؟
آیا مىتوان غذاى نجس را به خورد کودک داد؟ و دهها سؤال دیگر.
تا بعد...